لاستیک های خودرو شاید یکی از مهم ترین اجزای خودرو باشند که به مرور زمان و استفاده از آن ها دچار فرسودگی می شوند. اما برای داشتن یک خودروی سالم، همیشه باید مراقب فرسودگی قطعات آن خصوصا لاستیک ها بود. در این مقاله قصد داریم برای داشتن ایمنی و سلامت خودرو، شما را با راه های تشخیص فرسودگی تایر آشنا کنیم. با ما همراه باشید.
راه های تسخیص فرسودگی تایر خودرو
۱-عمق آج لاستیک
آج لاستیکهای خودرو هرگز نباید کوتاهتر از ۱٫۶ میلیمتر باشد. اگر منطقه محل زندگی شما دارای جادههایی صاف و اکثراً بارانی و برفی است، بهتر است این میزان را دو برابر در نظر بگیرید. میتوانید از ابزارهای مخصوصی که برای اندازه گیری عمق آج استفاده میشوند بهره ببرید، اما یک روش قدیمیهم برای اندازه گیری عمق لاستیک بدون خرج حتی یک ریال وجود دارد. درحقیقت در این روش باید از یک سکه (پول خرد) استفاده کنید و آن را به داخل آج لاستیک (شیار) فرو کنید. به راحتی میتوانید با اندازه گیری میزان فرو رفته سکه در داخل شیار، تخمین بزنید که آیا به لاستیک جدید نیازدارید یا خیر.
۲-نوار شاخص فرسودگی آج ها
لاستیکهای جدید قابلیت جدیدی دارند که در لاستیکهای قدیمی شاهد آن نبودیم. نوار شاخصی بر روی این لاستیکها وجود دارد که هنگامی که لاستیک نو باشد، نامرئی هستند و یا به سختی میتوان آنها را دید،اما به مرور زمان، با فرسوده شدن لاستیک، قابل مشاهده خواهند شد. این نوارها به صورت لاستیکهایی صاف که عمود بر جهت آج ها هستند، مشاهده میشوند. اگر بیش از یک یا دو تا از اینها بر روی لاستیک قابل مشاهده هستند، مطمئن باشید لاستیک خودرو باید تعویض شود. این علائم مخصوصاً وقتی که لاستیک خودرو خیس و تمیز باشد یا از گودالی پر از آب بیرون بیایید به خوبی مشخص است. اما بهتر است باز هم از همان ترفند سکه که قبلا توضیح دادیم برای اطمینان استفاده کنید.
۳-هشدارهایی که نشان میدهند شما به لاستیک های جدید نیاز دارید
همه مشکلات لاستیک به آج خودرو مربوط نمیشود بلکه ممکن است مشکلاتی در کناره لاستیک هم وجود داشته باشد. خوشبختانه خیلی راحت میتوان نگاهی به کنارههای لاستیک انداخت و از مشکلات احتمالی مطمئن شد. به دنبال شکاف یا بریدگی در قسمت کناری لاستیک باشید. شیارهایی که قابل دیدن با چشم غیرمسلح هستند خطرناکند. این علائم نشان دهنده آن است که ممکن است لاستیک شما به زودی پنچر شود (یا ازآن بدتر ممکن است لاستیک خودرو شما بترکد) بنابراین اگر مشکل لاستیک شما در قسمت کناری جدی است، لاستیک خودرو را تعویض کنید.
۴-بالا آمدگی یا تورم لاستیک در قسمت های به خصوص
گاهی اوقات سطح بیرونی لاستیک به مرور زمان ضعیف میشود. نتیجه این امر، بالا آمدن لاستیک در آن نقطه به گونه ای متمایز از سطح صاف لاستیک خواهدبود، در واقع چیزی شبیه به آنوریسم در رگهای خونی را شاهد خواهیم بود. این ضعیف شدن سطح لاستیک در یک نقطه میتواند منجر به ترکیدگی ناگهانی لاستیک خودرو شود و اگر قبل از بروز مشکل، لاستیک خودرو را تعویض نکنید، ممکن است به جای اینکه به خاطر آنوریسم به بیمارستان بروید، مجبورشوید دراثر حوادث بعد ازترکیدگی لاستیک به بیمارستان مراجعه کنید.
۵-لرزشهای زیاد
وجود لرزش در خودرو درهنگام رانندگی، تاحدودی غیر قابل اجتناب است، مخصوصاً اگر بر روی جادههایی با آسفالت بد رانندگی کنید، اما بعد از چند وقت که با خودرویتان رانندگی کنید، میتوانید میزان طبیعی لرزش را تشخیص دهید. در صورتی که لرزش خودرو زیاد است، عوامل زیادی میتوانند علت آن باشند. یکی از این عوامل میتواند بالانس نبودن لاستیکهای خودرو باشد، یا اینکه مشکلی درکمک فنر خودروی شما وجود داشته باشد. اما این لرزش میتواند در نتیجه وجود مشکلی در داخل لاستیک شما هم باشد. حتی اگر لاستیک خودرو منشا این مشکل نباشد، لرزشهای مداوم میتواند باعث ایجاد مشکلاتی در لاستیک خودرو شود. بنابراین اگر خودروی شما به ویژه در جادههای بد لرزشهای شدیدی دارد حتما خودرو را به یک مکانیک ماهر نشان دهید.
محاسبه درصد لاستیک خودرو و رابطه آن با تشخیص فرسودگی لاستیک
برای اینکه بدانیم لاستیک خودرو چقدر کار کرده است میتوانیم درصد فرسودگی لاستیک را محاسبه کنیم. محاسبه درصد فرسودگی لاستیک در واقع همان سایش لاستیک نسبت به روز اول آن است. لاستیکی که نو است و آج آن هنوزسابیده نشده درصد آن ۱۰۰ است و لاستیکی که آج آن بر اثر حرکت، اصطکاک، استهلاک و … سابیده شده است درصد آن کمتر از ۱۰۰ است.
تعیین درصد لاستیک خودرو یک امر قطعی نیست چون بسته به نوع و جنس و اندازه ی اولیه ی آج و شرایطی که از لاستیک خودرو استفاده شده است عدد بدست آمده در لاستیک های مختلف متفاوت است. برای به دست آوردن درصد فرسودگی لاستیک ما نیاز به دانستن اندازه آج فعلی و اندازه ی آج لاستیک در زمانی که نو و کار نکرده بوده است داریم. با توجه به فرمول درصد گیری:
عدد بدست آمده درصد فرسودگی لاستیک را بازگو مینماید. مثلا لاستیک خودرو که ۷۰ درصد است یعنی حدوداً نیمی از عمر مفید خود را گذرانده است و در حال حاضر نیاز به تعویض ندارد. اما ۳۰ درصد نشان دهنده آن است که عمر مفید لاستیک رو به انتهاست و باید برای تعویض آن کمکم اقدام کرد و اما درصدهای کمتر از ۳۰ نشاندهنده فرسودگی لاستیک هستند که رانندگی با آنها بسیار خطرناک است و باید قبل از استفاده از خودرو تعویض شوند.
با توجه به موارد فوقالذکر شاید این سوال به ذهنتان خطور نماید که با وجود اهمیت وافر لاستیک خودرو در عملکرد از چه برندی استفاده نماییم؟ آیا برندهای داخلی توان رقابت با برندهای خارجی را دارند یا نه؟ برندهایی خارجی چون میشلین، پیرلی، گودیر، نکسن، هانکوک، کانتیننتال، کومهو، بریجستون، یوکوهاما و تویو و … از جمله معتبرترین برندهای مطرح بینالمللی هستند که با توجه به شرایط خاص کشور، بسیاری از آنها در بازار کشور یافت نمیشوند ولیکن برخی از برندهایی داخلی نیز نظیر بارز، کویرتایر، یزدتایر، ایرانتایر و … اگرچه شاید نتوانند با این برندها رقابت نمایند ولی در برابر برندهای چینی و درجه چندم کشورهای شرق آسیا حرفهای زیادی برای گفتن دارند.